"Lúc nãy, chăn bông để trên giường thì lạnh nhưng khi có người nằm vào lại trở nên ấm áp. Vậy con nói xem, chăn bông sưởi ấm cho người hay người sưởi ấm cho chăn bông đây?".
***
Trong một ngôi chùa cũ nát, tiểu hòa thượng phàn nàn với lão hòa thượng rằng:
"Trong ngôi chùa nhỏ bé này chỉ có hai hòa thượng chúng ta, lúc con đi xuống núi hóa duyên, mọi người đều nói chúng ta là hòa thượng hoang, còn nói những lời ác ý khác nữa".
Tiểu hòa thượng nói tiếp: "Hôm nay, con đi khất thực, trời lạnh như vậy mà không có một ai mở cửa cho con, đến cơm cũng bố thí được ít. Chùa Bồ Đề chúng ta muốn trở thành một ngôi chùa tiếng tăm lừng lẫy như Sư phụ nói, con e là khó".
Tiểu hòa thượng than thở với lão hòa thượng về thái độ bàn tán của chúng sinh.
Lão hòa thượng im lặng một lúc, cuối cùng mở to mắt và hỏi: "Bên ngoài đang có gió bấc thổi mạnh, lại có tuyết rơi đầy, con có thấy lạnh không?"
Tiểu hòa thượng run rẫy nói: "Con lạnh đến nỗi toàn thân tê cóng hết cả lên rồi!".
Lão hòa thượng nói: "Thế thì chúng ta đi ngủ thôi!".
Nằm được một lúc, lão hòa thượng hỏi: "Bây giờ con có thấy ấm hơn không?"
Tiểu hòa thượng trả lời: "Đương nhiên là con thấy ấm rồi, giống như đang sưởi ấm dưới ánh mặt trời vậy!".
Lão hòa thượng nói:
"Lúc nãy, chăn bông để trên giường thì lạnh nhưng khi có người nằm vào lại trở nên ấm áp. Vậy con nói xem, chăn bông sưởi ấm cho người hay người sưởi ấm cho chăn bông đây?".
Nghe xong, tiểu hòa thượng cười rồi nói: "Sư phụ à, người thật hồ đồ, chăn bông làm sao có thể sưởi ấm cho người được, phải nói là con người làm cho chăn bông ấm lên chứ ạ!".
Lão hòa thượng tiếp: "Chăn bông đã không cho ta sự ấm áp mà ngược lại còn cần ta đi sưởi ấm nó, vậy chúng ta còn đắp chăn bông làm gì?"
Tiểu hòa thượng nghĩ một lát rồi nói: "Mặc dù chăn bông không sưởi ấm chúng ta nhưng nó dày lại có thể giữ hơi ấm cho chúng ta, giúp ta có được giấc ngủ thoải mái".
Lão hòa thượng cười giảng giải tiếp: "Chúng ta là hòa thượng tụng kinh, không phải là giống người nằm dưới chăn bông hay sao? Còn những chúng sinh kia chẳng phải họ là cái chăn bông dày đó sao? Chỉ cần chúng ta một lòng hướng thiện thì chắc chắn chiếc bông lạnh kia cũng sẽ được chúng ta sưởi ấm. Lúc đó, chiếc chăn bông dày cũng sẽ biết giữ ấm cho chúng ta. Chúng ta ngủ trong cái chăn bông đó chẳng phải rất ấm áp sao? Ngôi chùa tiếng tăm lừng lẫy còn có thể là trong mơ được sao?".
Tiểu hòa thượng nghe xong bừng tỉnh, hiểu ra mọi chuyện.
Từ hôm đó trở đi, tiểu hòa thượng đều dậy rất sớm đi xuống núi hóa duyên. Cậu ta vẫn gặp những lời đồn thổi ác ý như trước kia nhưng tiểu hòa thượng vẫn giữ thái độ nho nhã và lễ độ đối với mọi người.
Mười năm sau, chùa Bồ Đề trở thành ngôi chùa rộng lớn, có rất nhiều hòa thượng và du khách đến đây hành hương. Tiểu hòa thượng cũng trở thành chủ của ngôi chùa đó.
Mỗi người chúng ta trên thế giới này đều đang nằm trong chăn bông và người khác chính là chăn bông của chúng ta. Khi chúng ta một lòng muốn sưởi ấm chăn bông thì chăn bông cũng sẽ giữ ấm cho chúng ta. Một đạo lý vô cùng đơn giản nhưng sâu sắc.