Bố đã từng yêu thương mẹ và đến bây giờ khi mẹ đã bỏ đi, bố vẫn không ngừng hận, ngừng đau và ngừng chờ đợi.
***
Bố đánh mẹ. Đôi mắt nhòe nhoẹt nước mắt của bà cúi gục xuống đất. Cánh tay bà bầm tím và quỳ gục dưới nền nhà lổm chổm mảnh sành vỡ. Đây không phải là lần đầu tiên tôi nhìn thấy mẹ và bố cãi nhau, cũng không phải lần đầu tiên thấy những vết bầm tím và sây xát trên người bà. Chỉ cần bố say, bố sẽ phá tất cả, chửi rủa và đánh đập.
Mẹ chấp nhận lời cầu hôn khi chưa đầy 16 tuổi. Vì lời thúc ép của ông ngoại, mẹ nhận lời người đàn ông hơn mẹ gần chục tôi. Vì mẹ thương ông, vì gia đình bên ngoại rất nghèo lại đông con. Ông không đủ tiền nuôi mẹ học. Gia đình nhà bố khá giả, họ đồng ý cho mẹ đi học tiếp thực hiện giấc mơ làm cô giáo của bà.
Rồi một ngày, bố lại say và đánh mẹ như mọi lần. Mẹ vẫn im lặng sau những câu chửi bới nhục mạ. Tôi nhìn trong đôi mắt bố ánh lửa bùng cháy riên xiết và đau đớn. Đôi mắt mẹ chỉ biết chảy lệ. Tôi chưa bao giờ nhận ra điều gì trong đôi mắt người đàn bà ấy. Vì bà giỏi che giấu hoặc rằng nước mắt đã che đạy tất cả sầu tư trong lòng người đàn bà kia.
Tôi nép mình sau cánh cửa nhìn về phía người đàn bà đơn độc. Bố bảo: "Mày giỏi thì đi theo cái thằng giai tơ chưa hết mùi sữa ấy đi".
Mẹ sụt sùi khóc và bó tròn đống quần áo bước đi.
***
Sau ngày bà đi, tôi cũng không khóc nữa, bố cũng thế. Chỉ có rượu mới làm nước mắt ông quằn quại trong đớn đau. Tôi vẫn nghe tiếng khóc và tiếng rên rỉ khi mỗi lần ông đóng sập cánh cửa buồng ngồi một mình ừng ực chai rượu trắng bệt. Thời gian ngắn mẹ đi, ông không còn uống hay đánh đập chửi bới vì chẳng còn ai ngồi nghe ông chửi, cũng chẳng còn cái gì cho ông đập phá nữa trừ hai chị em tôi.
Mẹ đi, nhiều lần thằng cu em khóc đòi mẹ. Tôi đã để cho nó khóc như bố để cho mẹ lăn lộn dưới sàn nhà mặc cho những vết sành cứa vào thân thể toạc máu. Rồi nó cũng chán, cũng thôi khóc và nó đòi ăn.
Mọi người nói tôi là đứa vô tình, máu lạnh. Cũng có thể vì tôi có cái gen di truyền từ người đàn ông tàn nhẫn và người phụ nữ nhẫn tâm. Tôi không muốn nhắc tới người đàn bà đó. Bà đã chạy theo người đàn ông khác và quyết tâm không mang chúng tôi.
Bố quát, giọng khè khè rên xiết: "Mẹ mày là con đàn bà hư hỏng, lăng loàn. Nó đã bỏ nhà theo trai và ôm lấy tiền của tao đi... Nó dám về nhà...Tao giết!"
Tôi cầu mong bà sẽ không về nữa vì bà sẽ không bị bố giết chết. Tôi đã hận bà biết bao vì bà bỏ rơi chúng tôi với nỗi cay nghiệt, nghi hoặc, những lời đàm tiếu và xì xào của xóm làng. Tôi chưa từng gặp người đàn ông kia. Tôi đã thấy tấm hình mẹ chụp cùng người đàn ông trẻ choàng chiếc áo xanh bộ đội. Mẹ đội chiếc nón che kín mái tóc dài thưa thớt. Mái tóc mà bao lần ông bố tôi đã giật lên, kéo đi mỗi lúc lên cơn say. Tôi chưa từng thấy đôi mắt dịu dàng của bà nhìn như vậy với bố. Đó là lần đầu tiên tôi thấy đôi mắt bà không nhòe nhoẹt nước mắt mà lấp lánh những tia sáng của nụ cười. Trong quá khứ, tôi chỉ nhớ đôi mắt ướt sũng nước mắt và bờ lưng lạnh lùng quay nhanh khi đôi tay tôi nứu chặt lấy bà. Dứt khoát, nghiêm nghị. Tôi ôm lấy thằng em chạy đuổi theo. Tấm lưng nhỏ nghiêng ngả, bóng người đàn bà đổ dưới nền đường đang sập tối. Bà không nói gì với tôi dù chỉ là một lời hứa hẹn. Bà cũng không động vào người tôi và quay lưng bỏ đi. Tôi chỉ thấy nước mắt và nước mắt...
***
Bố đã từng yêu thương mẹ và đến bây giờ khi mẹ đã bỏ đi, bố vẫn không ngừng hận, ngừng đau và ngừng chờ đợi. Bố đã từ chối hai người đàn bà có ý định làm mẹ mới của chúng tôi. Bố nói vì sợ chúng tôi khổ. Bố đã bỏ rượu. Mẹ cũng bỏ bố, bỏ chúng tôi.
Tôi cũng không chắc nếu hôm đó mẹ đưa tôi đi thì tôi có hạnh phúc với người bố mới của tôi không? Nhưng tôi chỉ biết lúc đó, tôi đã khao khát cái nắm tay của bà như thế nào? Tôi đã ước cái túi của bà có thể chứa được tôi và mang tôi đi. Nhưng tôi không biết nếu cái túi đó đủ rộng bà có mang tôi đi không hay bà sẽ chọn đống tiền nhét chặt vào túi? Có thể bà không đủ tự tin để kéo chúng tôi đi vì biết bố yêu thương chúng tôi như thế nào. Bố thường đánh mẹ, mắng mẹ nhưng chưa bao giờ bố đánh chúng tôi. Rượu chỉ làm ông thêm tỉnh táo để hiểu rằng bà chưa hề yêu ông.
Mất vợ, ông có thế vì tự trọng mà không đi tìm kiếm nữa. Nhưng nếu mẹ đưa tôi đi bố sẽ có lí do hợp pháp để kéo bà phải quay về. Hay là do tình yêu của bà với người đàn ông kia? Người đàn ông có dáng người mảnh khảnh và chiếc mũi dài cao. Tôi thường thấy lưng của mẹ, mẹ ít khi âu yếm tôi. Cô chủ nhiệm môn mỹ thuật đã giao bài vẽ bức tranh gia đình em. Tôi đã mất cả một ngày với mấy cây cọ mới để vẽ bức tranh: "Nụ cười". Đó là một bức tranh với mâm cơm không có nước mắt. Tôi đã vẽ chiếc miệng to ệch và nụ cười rộng của bố, của mẹ và cả tôi nữa. Cô chủ nhiệm cho tôi điểm 10. Tôi hớt hải về khoe, thấy bố đang loạng quoạng bước, miệng lẩm bẩm chửi mắng. Mẹ ngồi khóc trên sàn nhà bừa bộn với những mảnh vỡ của hộp bút màu mới mẹ mua cho tôi. Tôi thững lại, không khóc. Vì tôi biết nước mắt không làm được điều gì cả. Mỗi lần bố đánh mẹ, bà cũng chỉ khóc. Nhưng càng khóc bố lại càng chửi bới và đập phá.
Từ lâu, tôi đã không còn hận bố hay giận hờn gì ông nữa. Vì chính tôi cảm nhận được sự lạnh lùng của mẹ, ánh mắt hỡ hững và những ánh nhìn không cảm xúc. Với tôi đó là nỗi đau ghê gớm. Khi tôi muốn khoe cho cả thế giới quyết định của mình: "Tôi dám bỏ bố để đi với mẹ". Tôi khóc và đuổi theo bà, nứu lấy đôi tay còn đang xách túi đồ nặng nhọc. Bà đã gạt tay tôi và quay đi. Từ đó tôi hiểu sự có mặt của tôi trên thế giới này là một sai lầm.
Cô hàng xóm bảo tôi: "Mẹ mày chắc đã chết đường, chết chợ rồi. Hôm trước tao lên phố thấy mẹ mày nằm lê một góc như con ăn mày". Tôi khóc. Khóc như ngày tôi nứu bàn tay mẹ khi bà bỏ đi. Tôi đã sợ.
Ở một nơi nào đó, bà có hạnh phúc không? Tôi chỉ nghĩ được như thế vì bà là mẹ tôi. Dù có lẫm lỗi hay sai trái tôi đã có mặt ở cuộc đời này - từ người đàn bà bỏ tôi đi. Tôi không quên việc phải hận bà. Nhưng tôi không làm cách nào hận được, vì trong sâu thẳm tôi vẫn nhớ và hi vọng được gặp để hỏi bà một câu: Bà có hối hận vì sinh ra tôi không?
Tôi cũng biết bố chưa từng quên mẹ, chưa từng hết nhớ và hận. Vì bố vẫn luôn chờ đợi sự trở về của bà.
8 năm sau khi mẹ đi, bố tôi ốm và mất. Bà nội đón chúng tôi về. Em trai tôi đưa cho tôi xấp thư mà mẹ đã gửi về trong 8 năm qua. Bố đã giấu chúng tôi và cất chúng đi. Cho đến lúc nhắm mắt ông mới đưa lại cho em tôi tập thư mẹ tôi gửi và những món quà còn nguyên trong túi chưa bóc hộp.
***
Tôi đọc lá thư của mẹ gửi về thẫm đầy nước mắt. Tôi đã hiểu những giọt nước mắt tưởng như vô nghĩa kia có ý nghĩa gì, tôi hiểu được tình yêu của mẹ dành cho chúng tôi và niềm khát khao hạnh phúc của bà với người đàn ông áo lính ấy. Tôi biết nỗi ăn năn, ân hận của mẹ. Và tôi hiểu rằng mẹ đã khổ tâm như thế nào để bỏ chúng tôi lại với bố.
Ngày...tháng...năm
Tối hôm đó, trời mưa rả rích, mẹ đi mãi mà không biết đi đâu. Nước mắt nhòe cùng làn mưa ướt dài lạnh buốt. Đôi mắt và cái nắm tay con bíu lấy áo mẹ ám ảnh mẹ mãi cho đến ngày mẹ chết. Mẹ không thể dẫn các con đi cùng được. Mẹ dứt đôi tay nhỏ bé của con đang bám chặt lấy túi va li nặng nhọc. Con ôm em đuổi theo, cu Thỏ khóc thét, nhễ nhoại nước mắt, con cầu xin mẹ ở lại. Mẹ vẫn cứ đi vì mẹ không thể không đi.
Chiếc nón ụp xuống giấu hàng nước nóng dài, mẹ quay lưng bước vội mặc cho con khóc thét và thất vọng. Mẹ xin lỗi và chỉ biết nói xin lỗi với các con.
Mẹ hiểu cảm giác đau đớn trong lòng con khi mẹ không dẫn con đi. Mẹ để con ở lại với bố. Vì bố con đã khổ vì mẹ quá nhiều rồi. Ông ấy say xỉn, đánh đập, chửi bới mẹ cũng chỉ vì biết rằng mẹ không yêu ông ấy. Con biết không mẹ lấy bố cũng chỉ vì muốn ông ngoại bớt gánh nặng và lấy tiền chữa bệnh cho bà. Con có hiểu cho lòng mẹ không con?
Mẹ đi rồi, bố con sẽ còn đau khổ nhiều hơn nữa. Có hai con bên cạnh ông ấy mẹ cũng sẽ yên tâm. Bố con có thể là người chồng không tốt nhưng con thấy rằng ông ấy cũng chưa bao giờ đánh đập hay chửi bới con cái vì bố rất yêu thương các con. Bố hận mẹ nhưng mẹ biết các con là động lực cho ông ấy sống tiếp và quên mẹ đi. Mẹ làm sao có thể lỡ lòng cướp đi và chia cắt bố con con cho được. Mẹ chẳng thế đưa các con đi vì bố con sẽ chết mất. Ông ấy không có lỗi dù trong lòng mẹ đã không ít lần giận và hận bố con.
Mỗi lần bố đánh mẹ và chửi bới, mẹ chỉ biết khóc không phải chỉ vì vết đau hay những bầm tím xây xước trên cơ thể mà vì mẹ cảm thấy xấu hổ khi để các con chứng kiến một gia đình không hạnh phúc như thế này. Con ơi? Mẹ xin lỗi vì không thể yêu thương bố của các con và cho hai con một gia đình đúng nghĩa. Mẹ ích kỉ quá phải không con? Tình yêu là thứ không thể muốn là có được. Dù mẹ đã cố gắng yêu con người ấy vì các con.
Chú Thành. Con đã từng gặp chú ấy. Người chú đã tặng con hộp vẽ bút màu mà con khao khát có. Đó là món quà của chú. Chú ấy là người tốt và rất yêu thương mẹ và quý mến các con. Chú không cướp mẹ đi khỏi cuộc sống của các con, chú không có lỗi. Vì mẹ tự nguyện, vì mẹ không thể chịu đựng những cơn ghen điên cuồng và những lời mai mỉa của mọi người và bố con. Mẹ chưa một lần hạnh phúc vì cuộc hôn nhân không tình yêu. Hôn nhân của bố mẹ đã sai lầm từ khi bắt đầu. Mẹ đã bao lần hối hận...
Mẹ lấy bố con khi mẹ mới 16 tuổi. Khi đó mẹ còn chưa biết thế nào là yêu. Mẹ nhận lời lấy bố con vì ông ấy sẵn lòng cho gia đình ngoại tiền chữa bệnh cho bà và cho mẹ đi học thực hiện giấc mơ của mẹ. Mẹ đã từng ước mơ làm cô giáo từ khi còn rất nhỏ. Khi sinh con, ông bà nội và bố con đã không cho mẹ đi nữa vì phát hiện mẹ và chú có liên lạc với nhau. Bố con đã dùng mọi cách để chiếm giữ con người mẹ từ tay người đàn ông mẹ yêu. Mẹ chưa bao giờ được yêu, chỉ có chú mới cho mẹ một cảm giác hạnh phúc và bình yên nhất. Mẹ ích kỉ quá phải không con?
Mẹ nhớ, hôm con được điểm 10 vẽ bức tranh gia đình với nụ cười tươi rói. Mẹ vui lắm nhưng mẹ chẳng thể ôm con và khen ngợi như những bà mẹ khác. Bố con đã vứt bỏ hộp bút màu đi vì biết chú là người mua nó cho con. Con khóc thét dưới nền nhà nát vụn những mảnh vỡ sáp màu. Mẹ làm sao vui cho được con ơi?
Có đôi lần mẹ lén lút trở về nhà thăm các con, thấy bố con ngồi kì cọ chiếc xe mới và đưa em con tới trường. Mẹ thấy con đang trước sân chăm cây hoa hồng con thích nhất, tay con va phải chiếc gai nhọn hoắt và chảy máu. Mẹ rằn đôi chân không bước vào dù khi ấy mẹ chỉ muốn ôm lấy con mà than thở. Con không khóc, mẹ biết con rất đau và khi đó con đang cần mẹ lắm! Mẹ đã để mặc con tự xoay xở với vết thương trên tay. Tay con chảy máu mà lòng mẹ cũng chảy máu. Nỗi đau đớn đó con có biết không con?
Đứa con gái bất hạnh của mẹ. Mẹ xin lỗi vì đã sinh ra trên cuộc đời này. Con không xứng đáng được sinh ra từ một người đàn bà ích kỉ và xấu xa như mẹ. Mẹ đã bỏ bố con và các con đi vì hạnh phúc của riêng mình. Nhưng con ơi chưa bao giờ mẹ có thể hạnh phúc khi nghĩ về các con. Đó là sự trừng phạt đớn đau nhất mà mẹ cần gánh chịu. Mẹ không thể viết thư thường xuyên về cho các con, không thể ngày ngày mua quần áo đẹp và chăm bẵm cho con từng bữa. Mẹ xin lỗi vì mẹ đang sống rất hạnh phúc với gia đình nhỏ của mình. Các con có hạnh phúc và nhớ tới người mẹ này không? Mẹ đã có thêm một em bé nữa. Đó là em gái của các con đấy! Mẹ đã dành dụm được ít tiền mua cho con bộ sáp màu mới nhất để con vẽ vì mẹ biết ước mơ của con là được làm họa sĩ. Mẹ có mua đồ chơi cho cu Thỏ, chắc con trai mẹ đã lớn lắm rồi, không biết con có thích không? Mẹ đã đan xong chiếc áo len mới cho hai đứa dù cho mẹ không thể chính tay mặc cho hai con. Hãy mặc khi trời lạnh, không biết các con có vừa chiếc áo mẹ đan không?
Các con yêu quý của mẹ, hãy thay mẹ yêu và chăm sóc bố con. Bố con đã khổ vì mẹ nhiều rồi! Đừng giận ông ấy vì bố như thế nào đi chăng nữa bố vẫn luôn yêu các con. Mẹ có lỗi với hai con nhiều lắm! Hãy tha thứ cho mẹ.
Dù ở đâu mẹ vẫn luôn cầu nguyện cho các con hạnh phúc và vui vẻ.
Người mẹ tội lỗi của các con
Tôi đã vẽ một bức tranh mới. Một gia đình có một người mẹ, một người bố và những đứa con. Một ngôi nhà có nhiều con đường trở về, có những con đường vòng xa xôi lắm, những con đường thẳng ngắn hơn nhưng đều quay hướng về ngôi nhà của mình. Có ai đang lạc đường mà đi xa? Chắc mẹ chọn con đường vòng nên mới lâu về như vậy. Nhưng mẹ đã đi tới đâu rồi? Mẹ có muốn về và còn đủ sức để trở về nếu cứ mải miết đi không? Cuộc sống mới của mẹ tốt đẹp, tôi cười thầm trong dòng nước mắt ướt đẫm gò má nóng hổi. Nỗi nhớ mẹ luôn nôn nao từng nhịp thở. Tôi nhớ mẹ.
Tôi vẫn khao khát mẹ trở về. Vì bố đã đi, vì mẹ sẽ chẳng còn người xua đuổi hay những lời cay độc. Và mẹ phải cần hối lỗi với chúng tôi. Tôi muốn được tha thứ, muốn bà trở về. Xấp thư của mẹ gửi mà bố đã cấu giấu chúng tôi trong suốt 8 năm, còn những món quà tôi đã để dành suốt 12 năm qua để chờ, để đợi. Những bức tâm thư mà tôi đã khóc ướt đẫm giấy để viết lên nỗi nhớ và khao khát. Tôi muốn đưa tận tay người đàn bà bỏ đi ấy. Người đó là Mẹ tôi.
Tình yêu của bố mẹ tôi chỉ toàn nước mắt. Tôi nghĩ, sau này tôi sẽ có một tình yêu với những bữa cơm ấm cúng, không phải chan những dòng nước mắt mặn chát hay những lời nói cay nghiệt. Tôi sẽ yêu thay phần của bố mẹ. Bố đã dành cả đời để yêu để hận. Mẹ đã dành nước mắt và sự day dứt cho cả đời sai lầm. Còn chúng tôi sẽ dành một đời để yêu, để thương, để hạnh phúc và nở nụ cười. Tôi có một tuổi thơ không ấm áp, nhưng tôi sẽ sống thật ấm áp như tình yêu của bố mẹ dành cho chúng tôi.
Đỗ Huệ